Từ xưa đến nay, Tết Nguyên Đán là một phong tục truyền thống và là nét văn hóa đặc trưng của người Việt Nam chúng ta. Cứ mỗi dịp Tết đến, dù bận rộn thế nào mỗi thành viên trong gia đình đều sẽ trở về sum họp chuẩn bị cho Tết để đón một năm mới sung túc, đủ đầy. Vậy để đón một mùa Tết thật trọn vẹn chúng ta cần chuẩn bị những gì?

I. Phong tục và Những việc cần chuẩn bị cho ngày Tết

1. Dọn dẹp nhà cửa

Đây chắc chắn là một trong các bước chuẩn bị cho ngày Tết. “Nhà có thể lớn, có thể nhỏ, có thể không khang trang” nhưng chắc chắn phải sạch sẽ.

Bởi dọn dẹp nhà cửa đón Tết chính là dọn dẹp lại những bộn bề; bụi bặm của một năm đã qua. Đồng thời sắp xếp, làm mới không gian sống.

v Phong tục dọn dẹp nhà cửa trước Tết còn mang một ý nghĩa đời sống văn hóa của dân tộc ta. Nhiều người quan niệm rằng: Thần tài sẽ gõ cửa những ngôi nhà ngăn nắp, sạch sẽ. Hay “đầu năm gọn gàng sạch sẽ, cả năm sẽ sung túc, đủ đầy”.

Hằng năm, bắt đầu từ trước ngày 23 tháng Chạp; nhiều gia đình sẽ bắt đầu tổng vệ sinh, dọn dẹp lại nhà cửa. Mọi nơi bám bụi hay những ngóc ngách; những vết bẩn cứng đầu đều phải được làm sạch để gia đình đón Tết.

2. Trang trí nhà cửa

Hoa tết

Ngày Tết hoa lá đâm chồi nảy lộc, hẳn ai cũng muốn trang trí cho gia đình mình trở nên đẹp đẽ và sáng sủa hơn. Và đối với người dân Việt Nam thì có lẽ Tết sẽ chẳng trọn vẹn nếu thiếu đi sắc vàng cành mai hay ánh hồng cành đào. Cứ thế mỗi dịp Tết đến xuân về thì dạo qua nhà nào cũng có những cánh mai rực rỡ, những cành đào thắm tươi như một biểu tượng của Tết cổ truyền nước ta.

Chưng hoa bàn thờ

Theo truyền thống, trên bàn thờ gia tiên những ngày giỗ chạp, cúng rằm, Tết,… luôn phải có chén nước, bát hương, hoa quả và một bình hoa đẹp.

Cắm hoa trên bàn thờ gia tiên là hành động thể hiện lòng thành kính; trang nghiêm, lòng biết ơn của con cháu đối với ông bà tổ tiên.

v Tùy thuộc theo vùng miền, mỗi nơi sẽ có một cách dâng hoa khác nhau. Nhưng nhìn chung, việc chưng hoa trên bàn thờ ngày Tết có những quy tắc sau:

ü Không nên đặt lọ hoa quá to hoặc quá nhỏ để đảm bảo tính cân đối các lễ vật trên bàn thờ và giữ gìn sự tôn nghiêm, trang trọng.

ü Không nên kết hợp quá nhiều loại hoa cùng lúc vì sẽ gây mất thẩm mỹ cho không gian thờ phượng

ü Lựa chọn hoa chưng bàn thờ kỹ lưỡng, ưu tiên những cành hoa còn nụ, mới chớm nở. Tránh những hoa đã nở to vì chúng mau héo tàn.

Trang trí phòng khách

Theo phong thủy, phòng khách được xem là nơi tích tụ và thu hút vượng khí của cả ngôi nhà. Phòng khách có nổi bật, tràn đầy năng lượng tích cực thì vượng khí mới dồi dào, mạnh mẽ.

Thế nên hãy trang trí phòng khách bằng cách dọn dẹp sạch sẽ, vệ sinh sofa, rèm cửa nhanh chóng. Sau đó trang trí phòng khách bằng một số các loại cây cảnh.

v Lưu ý, bạn hãy chọn những cây phù hợp với thiết kế nội thất và có độ lớn phù hợp không gian nhà bạn. Điều này giúp bạn không gặp phải trường hợp cây chiếm hết không gian phòng khách.

Sơn lại nhà cửa

Sau một năm hứng chịu các tác động của thời tiết, ngôi nhà bạn sẽ ít nhiều bị ảnh hưởng. Nếu chúng bị bạc màu, loang lổ, rêu mốc. Hãy nhanh chóng “thay áo mới” cho ngôi nhà của bạn để chuẩn bị đón Tết.

Một ngôi nhà tươi mới, khang trang luôn khiến cho tâm trạng con người phấn chấn hơn. Không gian tươi mới đó sẽ tiếp thêm động lực cho chúng ta gặt hái được nhiều thành công hơn. Ngược lại, ngôi nhà ẩm thấp, xuống cấp sẽ ảnh hưởng đến tâm lý. Điều này không chỉ làm cho ngôi nhà trở nên thiếu sinh khí mà còn khiến cho gia chủ khó gặp may mắn trong cuộc sống.

v Lưu ý, khi sơn nhà, bạn hãy chọn sơn đảm bảo chất lượng và màu sơn hợp phong thủy. Có vậy, năm mới sẽ thêm may mắn, mọi việc sẽ trở nên hanh thông, thuận lợi hơn.

3. Mua thực phẩm ngày Tết

Ẩm thực Việt vốn phong phú đa dạng. Vào ngày Tết, những món ăn truyền thống lại càng hấp dẫn hơn. Không chỉ có những món ăn trên mâm cơm ngày Tết; thực phẩm ngày Tết còn được trải dài từ bánh mứt, các loại hạt cùng trái cây, thức uống cực kỳ phong phú.

Để chuẩn bị món ăn ngày Tết; nhiều gia đình tất bật đi mua sắm thực phẩm ngay từ những ngày trước giao thừa. Từ thực phẩm tươi sống, nguyên liệu nấu ăn đến các loại thực phẩm đóng gói trong thời điểm này đều trở nên cực kỳ “nhộn nhịp” trên thị trường.

Khi chuẩn bị bánh kẹo ngày Tết và các loại thực phẩm khác; bạn nên chọn những địa chỉ mua hàng đáng tin cậy. Đảm bảo về nguồn gốc xuất xứ và giá cả để tránh lãng phí và bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.

Mua bánh kẹo về để đãi khách, họ hàng tới chơi nhà, sau là để cả nhà thưởng thức cùng nhau. Bên cạnh đó, bày biện nhiều loại bánh kẹo mứt trên 1 khay cũng thể hiện mong muốn hòa hợp, đoàn viên và cuộc sống sung túc.

4. Chuẩn bị những món ăn ngày Tết

Trà mứt Tết

Ngày tết sum vầy, sáng sớm đầu xuân quây quần nhâm nhi tách trà nóng cùng ít bánh mứt Tết đang dần trở thành một thói quen của người Việt ta. Chính vì vậy nên đừng bỏ qua mà hãy nhanh tay note lại vào danh sách cần mua Tết này nhé.

Bên cạnh đó, ngày Tết mở cửa đón bạn bè, họ hàng tới chơi thăm chúc nhau thì một ấm trà ngon và một hộp mứt Tết đầy đủ sẽ khiến cho cuộc gặp gỡ trở nên trọn vẹn hơn.

Nấu bánh

Chiếc bánh dân dã luôn là hương vị ẩm thực đặc trưng của người Việt mỗi dịp năm mới về. Ý nghĩa của chiếc bánh chưng, bánh tét ngày Tết và sự tích bánh chưng chắc hẳn già trẻ ai cũng biết. Toàn bộ chiếc bánh chưng đều là những nguyên liệu nấu ăn truyền thống của dân tộc: lá dong, gạo nếp, đậu xanh, hành, thịt heo,…

Ở các tỉnh trở ra phía Bắc thì bánh chưng và bánh giầy là 2 thứ bánh không thể thiếu, ngày Tết mà thiếu là thấy trống vắng chưa trọn vẹn.

Còn ở miền Nam thì hơi khác một chút, thay vì bánh chưng bánh giầy thì bánh tét mới là thứ thân thuộc gần gũi với người dân Nam bộ. Tết là phải có bánh tét, đó như là một truyền thống đã in sâu vào người dân miền Nam.

Nấu bánh chưng, bánh tét ngày nay đã là một thói quen không thể thiếu trong các bước chuẩn bị cho ngày Tết. Hình ảnh cả nhà ngồi hàng tiếng đồng hồ cùng nhau canh nồi bánh chưng; sẻ chia về những chuyện một năm đã qua luôn là điều mà mỗi khi nói đến Tết thì ai ai cũng nhớ về.

Nấu mâm cơm ngày Tết

Tùy thuộc vào từng vùng miền mà mâm cơm ngày Tết ở mỗi nơi lại có sự khác biệt. Điểm chung của tất cả những mâm cơm này là mỗi món ăn đều mang ý nghĩa cầu mong một năm sung túc, đủ đầy. Dù ở vùng miền nào, khi mùa xuân đến; các bước chuẩn bị cho ngày Tết không thể vắng hình ảnh mâm cỗ Tết của gia đình.

Mâm cỗ ngày Tết bao giờ cũng thịnh soạn. Chỉ cần đến những ngày gần Tết, nhà nào cũng sẽ bày những mâm cơm ngày Tết tươm tất để cúng ông bà tổ tiên. Rồi tất cả các thành viên trong gia đình cùng quây quần thưởng thức. Để chuẩn bị món ăn ngày Tết; các thực phẩm và nguyên liệu đã phải được chọn mua và bảo quản kỹ càng bởi bàn tay của các bà, các mẹ trong gia đình.

Bữa cơm gia đình vốn đã quý giá. Với chúng ta, những món ăn và tiếng cười nói rộn ràng trong bữa ăn ngày Tết lại càng thêm rộn ràng và vô giá hơn bao giờ hết.

Bày mâm ngũ quả

Bên cạnh việc chuẩn bị món ăn ngày Tết thì mâm ngũ quả cũng là một biểu tượng không thể thiếu trong những ngày đầu năm. Mâm ngũ quả ba miền có sự khác biệt nhưng nhìn chung đều mang những ý nghĩa riêng của nó.

Trước hết, mâm ngũ quả thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn; thể hiện lòng thành kính đối với các bậc tổ tiên. Bởi từ ngày xưa, những thức quả bày trên mâm là sản vật kết tinh từ mồ hôi, công sức miệt mài của những người dân lao động.

v Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết sao cho đẹp và ý nghĩa là tùy thuộc vào quan niệm của từng vùng. Tuy nhiên, người Việt chúng ta đều có những nguyên tắc chung khi bày mâm ngũ quả chuẩn bị đón Tết:

ü Tránh bày những loại quả có gai nhọn như: mít, sầu riêng, dứa,… vì bàn thờ là nơi thiêng liêng, không nên đặt những gì sắt nhọn, nặng mùi.

ü Tuyệt đối không đặt hoa quả giả để thờ cúng vì thiếu tôn trọng gia tiên; thần linh, sẽ dễ bị “quở trách”.

ü Chọn hoa quả chưa chín tới để tránh cho chúng nhanh bị hỏng

ü Lau sạch hoàn toàn nước trên hoa quả sau khi rửa để tránh quả bị thối ở những chỗ có đọng nước.

5. Trả các món nợ cũ

Việc không trả nợ đúng hẹn, đặc biệt là trước Tết là một vấn đề luôn được rất nhiều người quan tâm. Nhiều người quan niệm rằng, không trả nợ trước Tết sẽ khiến người ta gặp xui xẻo cả năm.

Vì thế, cuối năm là dịp để mọi người có thể hoàn tất những khúc mắc, hiểu lầm, nợ nần của năm cũ. Để bước sang năm mới, mọi người thoải mái hơn và có một cái Tết trở nên vui vẻ, xóa tan mọi lo lắng, buồn phiền.

6. Quần áo mới

Năm mới Tết đến, hẳn ai cũng muốn làm mới bản thân mình trong những bộ cánh mới nhất và đẹp nhất. Vì vậy, chợ Tết năm nào cũng đông đúc nhộn nhịp với dòng người đang lựa quần áo mới. Tuy quần áo chỉ là vật ngoài thân, thế nhưng nó lại chứa giá trị tinh thần rất lớn đối với mỗi con người vào dịp Tết. Bởi vì khi ta diện lên những bộ quần áo mới, điều đó như thể hiện sự hân hoan, đón chào một mùa xuân trọn vẹn và đầy đủ nhất.

7. Cúng Tất Niên

Theo truyền thống, lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào chiều ngày cuối cùng của năm (30 Tết hoặc 29 Tết nếu tháng Chạp không đủ 30 ngày). Tuy nhiên, ngày nay các gia đình có thể sắp xếp tổ chức tiệc tất niên sớm hơn một chút tùy thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh.

Với ý nghĩa là bữa cơm cuối năm nên bạn không cần thiết phải chuẩn bị mâm cỗ quá cầu kỳ; nhưng cũng không được quá sơ sài.

8. Quà Tết biếu nhà nội nhà ngoại

Vào dịp Tết Nguyên Đán này, sự hiện diện của gia đình bạn đã là một món quà tinh thần cho bố mẹ 2 bên. Tuy nhiên đừng quên tìm cho mình những món quà Tết ý nghĩa gửi tặng bố mẹ 2 bên để bày tỏ sự yêu thương và lòng biết ơn đấng sinh thành nhé.

Bạn nên thử để ý kiểm tra xem vật dụng trong nhà có cái gì hư hỏng hoặc thiếu thứ gì không? Nếu vợ chồng nhà bạn có thu nhập ổn thì nên mua tặng bố mẹ 2 bên những món quà thiết thực như Tivi có tấm màn bảo vệ mắt, tủ lạnh, bình nóng lạnh chẳng hạn. Hoặc có thể tìm mua những thực phẩm bổ sung, thuốc bổ,…thì sẽ rất thiết thực và thể hiện được sự quan tâm của mình dành cho bố mẹ 2 bên.

9. Phong bao lì xì

Phong tục lì xì đầu năm mới đã trở thành một nét văn hóa đặc trưng truyền thống của ngày Tết nước ta từ lâu nay. Vào buổi sáng mùng một thì ông bà, người lớn trong nhà sẽ lì xì mỗi đứa một bao lì xì đỏ tươi. Điều này mang lại ý nghĩa cầu chúc những đứa trẻ năm mới sẽ học tập tốt hơn, khỏe mạnh hơn.

Còn con nít trong nhà sẽ phải gửi tặng người lớn trong nhà những lời chúc Tết tốt đẹp nhất. Người lớn lì xì, con nít chúc Tết trả lễ hẳn đã là một truyền thống tốt đẹp sẽ lưu truyền mãi.

10. Chăm sóc sức khỏe, làm đẹp cho bản thân

Điều cuối cùng, cũng là điều quan trọng nhất – Bản thân. Những công việc dọn dẹp, sắm sửa đón Tết quả thật bận rộn nhưng đừng vì thế mà bạn bỏ quên việc chăm sóc cho chính bản thân mình nhé. Lúc này việc bạn cần làm là chọn cho mình một bộ quần áo mới, chăm sóc làn da, chọn một kiểu tóc mới,… sẽ khiến cho có những khởi đầu cho năm mới với một vẻ ngoài đẹp đẽ, một tinh thần thoải mái vui vẻ bên người thân trong những ngày đầu năm.

II. Những việc kiêng kỵ ngày Tết

1. Phong tục kiêng quét nhà ngày Tết

Quan niệm dân gian của người Việt cho rằng nếu ngày mồng 1 anh/chị quét nhà tức là quét hết may mắn và tài lộc của cả năm ra khỏi nhà.

2. Không chúc Tết người đang nằm

Bởi ông bà ta cho rằng, nếu chúc tết người đang nằm ngủ thì những lời chúc tốt đẹp của anh/chị sẽ trở thành lời trù ẻo khiến người khác bị bệnh, nằm liệt giường.

3. Không cho lửa đầu năm mới

Việc đầu năm mới đi xin lửa được xem là lấy đi vận may của người khác. Thế nên khi đến nhà ai đó chúc tết, anh/chị nhất là những cánh mày râu hãy tự chuẩn bị cho mình một chiếc bật lửa nho nhỏ.

4. Tết kiêng mặc màu đen và trắng

Bởi hai màu này có liên quan đến sự tang tóc, đau thương. Nếu ngày đầu năm mới, mặc quần áo với hai màu này thì cả năm sẽ xảy ra sự mất mát, đau thương và u buồn.

5. Kiêng làm vỡ đồ vật vào ngày tết

Bởi theo quan niệm dân gian, ngày tết mà các vật như chén, ly, gương,... thì trong năm gia đình sẽ xảy ra nhiều chuyện bất hòa dẫn đến sự chia ly, đổ vỡ.

6. Không cãi nhau ngày tết

Tết là thời khắc thiêng liêng nhất trong năm, chính vì thế anh/chị nên giữ cho hòa khí gia đình luôn được vui vẻ và ấm áp. Tránh những lời nói ồn ào và to tiếng gây ảnh hưởng đến không khí gia đình.

7. Kiêng mở tủ đầu năm

Ông bà ta có quan niệm rằng nếu mở tủ vào những ngày đầu năm mới sẽ khiến dẫn cho năm đó bị thất thoát tiền bạc. Chính vì thế, anh/chị nên chuẩn bị sẵn tiền bạc và quần áo cho những ngày đầu năm để tránh việc phải mở tủ.

8. Không mượn tiền đầu năm

Dân gian cho rằng, việc vay mượn tiền người khác đầu năm sẽ khiến cho anh/chị có một năm túng thiếu và không tích lũy được nhiều tiền.

9. Không cắt tóc, cắt móng tay trong ngày mùng 1

Bởi theo quan điểm tâm linh của người Việt, cắt tóc hay cắt móng chân vào ngày mùng 1 sẽ xảy ra những điều xui xẻo, kém may mắn.

10. Không khóc lóc và buồn tủi

Nếu ngày đầu năm mới, anh/chị khóc lóc và buồn tủi sẽ mang đến nhiều trường khí xấu ảnh hưởng đến tâm lý của mọi người trong gia đình. Hơn nữa việc khóc lóc sẽ khiến cho năm đó xảy ra nhiều chuyện bi thương.

11. Kỵ mai táng ngày mùng 1 tết

Nếu gia đình có người mất vào ngày 30 tết thì anh/chị nên chôn cất cho kịp trong ngày đó, kiêng để sang mùng 1 tết. Còn nếu gia đình có người mất vào đúng ngày mùng 1 thì chưa phát tang vội mà phải để qua ngày khác.

12. Không sử dụng tranh treo tường có nội dung xui xẻo

Trang trí phòng khách ngày tết nên lựa chọn những bức tranh có nội dung mùa xuân tươi mới để có một năm mới hạnh phúc và thuận lợi. Anh/chị nên tránh những bức tranh tết có nội dung xui xẻo, màu sắc ảm đạm.

13. Không xuất hành ngày mồng 5

Ngày mồng 5 được coi là ngày tam nương nên ca dao tục ngữ cưa có câu: “ mùng năm, mùng bốn, hai ba đi chơi cũng thiệt nữa là đi buôn”. Người Việt cho rằng ngày mùng 5 là ngày không thích hợp cho việc đi chơi xuân.

14. Ngày tết kiêng ăn món gì?

Người Việt vào những ngày tết thường kiêng kỵ các món ăn như: mực, thịt chó, cá mè, tôm, trứng vịt lộn, thịt vịt,... Vì ông bà ta có quan niệm rằng nếu những ngày đầu năm mới mà ăn những món ăn này sẽ đem lại nhiều điều xui xẻo và không may mắn.

15. Kiêng trượt chân vấp ngã

Vào ngày tết, người lớn thường hay dặn dò rằng đầu năm mới đi đứng phải cẩn thận, không được trượt chân vấp ngã. Nếu những ngày đầu tiên của năm mới mà anh/chị bị vấp ngã thì báo hiệu năm đó mọi chuyện đều không thuận lợi, sẽ xảy ra nhiều trục trặc và cản trở.

16. Đầu năm không nên mua gì?

Tránh mua những món đồ như dao, kéo, thớt, chày, cối, quần áo,... Vì những món đồ này được xem là rước tai họa vào nhà gây nên chuyện đau thương, chia lìa,....

17. Kiêng ngồi trước cửa nhà

Ngồi trước cửa nhà sẽ cản trở việc ngôi nhà nhận những sinh khí tốt đẹp. Làm cho gia đình không được may mắn, công việc không được suôn sẻ và thuận lợi.

18. Không đánh thức người đang nằm ngủ

Bởi việc đánh thức người khác không chỉ khiến cho tâm lý của người nằm ngủ trở nên bực tức khó chịu. Mà còn làm cho cuộc sống của người đang nằm luôn bị thúc giục trong năm

19. Không nói những điều xui xẻo vào ngày tết

Việc nói những lời xui xẻo vào ngày tết sẽ khiến cho vận khí của gia đình trong năm đó không được tốt. Nhiều quan niệm dân gian còn cho rằng, thần linh có thể nghe được những lời xui xẻo đó và biến những điều đó thành sự thật.

20. Không đòi nợ vào ngày mùng 1 Tết

Việc đòi nợ cũng là một trong những điều kiêng kỵ trong ngày mùng 1 mà anh/chị nên biết. Vì việc đòi nợ vào ngày đầu năm mới sẽ mang lại cho anh/chị một năm nhiều xui xẻo.

Nguồn: Tổng hợp

#nhadat #nhadathomes #phongtucngayet #phongtuc #tet #tetnguyendan #phongtuctet #phongtuctapquan #tetsumvay #chuanbingaytet #kiengkyngaytet